Spółka, która zawiesiła działalności gospodarczą, po upływie 24 miesięcy zostanie automatycznie „odwieszona”. Teoretycznie, bo chociaż przepis obowiązuje od blisko sześciu lat, odpowiednia funkcjonalność Krajowego Rejestru Sądowego dotąd nie została wdrożona. Miało to nastąpić w 2024 r., aktualnie Ministerstwo Sprawiedliwości mówi o początku roku 2025.
Chodzi o art. 20d ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej: KRS). Przewiduje on automatyczne wpisanie do rejestru przedsiębiorców informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, w przypadku gdy spółka sama o taki wpis nie wnioskowała, a maksymalny okres, na jaki można zawiesić działalność (24 miesiące) już minął.
Spółki-widma zawieszone na wieczność
Przepis został wprowadzony do ustawy o KRS nowelizacją z początku 2018 i wszedł w życie rok później. Miał rozwiązać problem spółek, które dawno temu zawiesiły działalność gospodarczą i wbrew obowiązkowi nie powiadomiły o jej wznowieniu, chociaż maksymalny czas zawieszenia już minął. - Jak wynika z praktyki sądów rejestrowych, prowadzone przez nie postępowania przymuszające nie są skuteczne – przekonywał projektodawca.
W konsekwencji uchwalonych w 2018 r. przepisów spółka, która dawno temu zawiesiła wykonywanie działalności i nie prowadzi już żadnej aktywności, chcąc nie chcąc zostanie „odwieszona”. To ona powinna wykazać inicjatywę, by uporządkować swoją sytuację prawną (np. przeprowadzić likwidację, wnioskować o dalsze zawieszenie działalności).
„Poważne problemy interpretacyjne” z ustawą o KRS
Tyle w teorii, bo przepis - mimo upływu lat - nie doczekał się praktycznej realizacji. Jak tłumaczył w lipcu br. w odpowiedzi na interpelację poselską nr 3553 Bartłomiej Ciążyński, ówczesny wiceminister sprawiedliwości, „powstały poważne problemy interpretacyjne związane z powyższym przepisem, które istotnie rzutowały na sposób prowadzenia prac technicznych”.
- Wyjaśnienie tych problemów wymagało wielokrotnych konsultacji wewnątrzresortowych – dodał Bartłomiej Ciążyński. Zapowiedział jednak, że wdrożenie rozwiązania jest planowane na przełomie trzeciego i czwartego kwartału 2024 roku.
Tak się jednak nie stało. W konsekwencji w KRS nadal widnieją spółki figurujące jako zawieszone, chociaż ustawy okres ich maksymalnego zawieszania już minął. Ile ich jest, nie wiadomo – ministerstwo we wspomnianej odpowiedzi na interpelację przyznało, że nie ma takich danych, a ich uzyskanie byłoby skomplikowane.
Iwona Chełminiak–Szymkiewicz, starszy referendarz sądowy, prezes Stowarzyszenia Referendarzy Sądowych Lex Iusta, mówi w rozmowie z Prawo.pl, że brak wdrożenia tej funkcjonalności rodzi praktyczne wątpliwości.
- Niektóre urzędy skarbowe zwracają się do sądów o wykreślenie z urzędu wzmianki o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, gdy okres tego zawieszenia trwa dłużej niż 24 miesiące. W takich sytuacjach odmawiamy – mówi Iwona Chełminiak–Szymkiewicz. Jak wyjaśnia, skoro przepis stanowi o automatycznym wpisie, to brak jest podstawy prawnej, aby sąd działał z urzędu lub wszczynał postępowanie przymuszające. Zaznaczmy, że taka podstawa istniała przed wspomniana nowelizacją z 2018 r.
Ministerstwo zapowiada zmiany w 2025 r.
- Również z własnej inicjatywy nie wykreślamy wzmianek o zawieszeniu wykonywania działalności. Dla referendarzy byłaby to dodatkowa praca, negatywnie wpływająca na sprawność innych postępowań - dodaje Iwona Chełminiak–Szymkiewicz. I podsumowuje: - Wznowieniowe działalności gospodarczej powinno zgodnie z obowiązującymi przepisami nastąpić bez udziału sądu rejestrowego i spółki.
Ministerstwo Sprawiedliwości w odpowiedzi na pytania Prawo.pl informuje, że funkcjonalność Krajowego Rejestru Sądowego, której dotyczy problem, została już opracowana w systemie eKRS. - Po przeprowadzeniu ostatecznych testów zostanie wdrożona w I kwartale 2025 r. – zapowiada wydział prasowy MS. - Planowany termin wdrożenia uległ przesunięciu ze względu na konieczność pilnego zaimplementowania i przetestowania zmian wynikających z wdrożenia od 1 stycznia 2025 r. nowej klasyfikacji Polskiej Działalności Gospodarczej – PKD 2025 wprowadzanej przez Główny Urząd Statystyczny, a także ze względu na kilkukrotne przesuwanie terminu wdrożenia integracji KRS z Bazą Adresów Elektronicznych wynikającej z ustawy o doręczeniach elektronicznych – tłumaczy.
Co oznacza automatyczne odwieszenie
Zgodnie z art. 25 ust. 1 Prawa przedsiębiorców w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Spółka, która w okresie zawieszenia chce wznowić aktywność i np. podpisać nowy kontrakt, prawdopodobnie samodzielnie zadba o „odwieszenie” działalności. Z tego powodu wydaje się wątpliwe, by brak funkcjonalności w KRS rzutował na stosunki między przedsiębiorcami.
Automatyczne wznowienie działalności bez udziału przedsiębiorcy może natomiast mieć wpływ na jego obowiązki publicznoprawne. Prawnicy wymieniają tu rozliczenia z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i urzędem skarbowym czy chociażby obowiązek składanie sprawozdań rocznych, za niezłożenie których grozi odpowiedzialność karna.
W odpowiedzi na wspomnianą interpelację, MS deklarowało, że z chwilą uruchomienia funkcjonalności "automatycznie zostaną dokonane wpisy informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej w przypadku wszystkich przedsiębiorców, którzy mają ujawnione w rejestrze wpisy o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej przez okres dłuższy niż 24 miesiące".
Autor: Tomasz Ciechoński dla prawo.pl
Comments